Σκύλος επαναφοράς με τα μάτια ενός εκπαιδευτή

Ο σκύλος του απόρτ...για καρτέρι, παγάνα ή και τα δύο;;; Αυτό είναι το ερώτημα που προβληματίζει αρκετούς όταν φέρουν το κουτάβι τους για εκπαίδευση. Τους αρέσει το κυνήγι τσίχλας ή φάσσας στο καρτέρι αλλά τους αρέσει και η παγάνα στο ενδημικό που τα τελευταία χρόνια λόγω μειωμένου αριθμού πουλιών στα περάσματα πολλοί προτιμούν αυτή την μέθοδο κυνηγίου. Στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού τα σκυλιά επαναφοράς (τα οποία επιτράπηκαν τώρα στον τόπο μας για τον κυνήγι τσίχλας) όπως springer spaniel, cocker spaniel, labrador retriever κτλ χρησιμοποιούνται συχνότερα για το κυνήγι σε καρτέρι τσίχλας, φάσσας, πάπιας, παρά στην παγάνα, μιας και ο σκοπός αλλά και ο τρόπος που δημιουργήθηκαν είναι η ανεύρεση και η επαναφορά-απόρτ του κτυπημένου θηράματος απο όποιοδήποτε έδαφος, βλάστηση και νερό. Τα τελευταία χρόνια όμως, θα δούμε μεγάλο αριθμό κυνηγών να προτιμά σκυλιά πολυεργαλία όπως τα ηπειρωτικά kurzhaar, drahthaar, epagneul breton κτλ τα οπόια χρησιμοποιούνται και στο κυνήγι της παγάνας αξιοποιώντας την εξαιρετική μύτη και φέρμα τους αλλά και στο κυνήγι καρτεριού αξιοποιώντας το σχεδόν έμφυτο ταλέντο τους στο απόρτ. Με αυτό τον τρόπο έχουν ένα σκυλί για όλα σχεδόν τα κυνήγια τους ολόχρονα. Στο νησί μας αν και έγινε ένα πρώτο βήμα επιτρέποντας τον σκύλο στο κυνήγι τσίχλας, δυστυχώς οι περιορισμοί είναι τέτοιοι που δεν μπορεί ένα ηπειρωτικό σκυλί φέρμας να χρησιμοποιηθεί τους μήνες Ιανουάριο-Φεβρουάριο ως απλό σκυλί επαναφοράς.
Άρα καταλήγουμε οτι για να κυνηγήσουμε τσίχλα όλη την σεζόν χρειαζόμαστε ένα spaniel ή ένα retriever.
Μπορούμε να εκπαιδεύσουμε αυτά τα σκυλιά και για απόρτ στην παγάνα αλλά και στην υπομονή του καρτεριού. Χρειάζεται πάνω απο όλα σωστή και αυστηρή εκπαίδευση βασικής υπακοής και σίγουρα υπομονή απο τον ιδιοκτήτη του κουταβιού.
Πως πρέπει να συμπεριφερόμαστε στα κουτάβια;
Αφου το κουτάβι μας εκπαιδευτεί στην βασική υπακοή και το τέλειο απόρτ, δηλαδή να βρίσκει το κτυπημένο θήραμα, να το φέρνει χωρίς να το μασάει, να κάθεται και να μας το δίνει στο χέρι, τότε μπορούμε άνετα να το πάμε για κυνήγι στην παγάνα για όποιοδήποτε θήραμα. Το δύσκολο στάδιο είναι η στιγμή που θα το πάμε στο κυνήγι στο καρτέρι. Εκεί πρέπει υπομονετικά να βάζουμε το κουτάβι δίπλα μας στο κάτσε και να το ηρεμούμε τακτικά. Μην περιμένετε να κάτσει εκεί με τις ώρες ακίνητο διότι μιας και κουτάβι η περιέργεια και η ενέργεια του το κάνει ανήσυχο, θέλει να παίξει, να τρέξει, να περιεργαστεί το περιβάλλον γύρο του, να μυρίσει κτλ. Αφήστε το ανά τακτά διαστήματα να κάνει μια σύντομη βόλτα, μετά καλέστε το να έρθει δίπλα σας στην θέση κάτσε, ανταμοίψετε το με μια μικρή λιχουδιά και χαιδέψτε το. Αν είναι αρκετά ανήσυχο σκυλί τότε μπορείτε να το δένετε με ένα μικρό λουρί και να πατάτε την άλλη άκρη με το πόδι, έτσι ώστε αν κτυπήσετε θήραμα να μπορείτε εύκολα να το αφήσετε να τρέξει να το βρεί και να σας το φέρει. Το σκυλί σας εάν έχει ισσοροπημένο χαρακτήρα και την σωστή υποδομή τότε θα αρχίσει με τον καιρό και την ωρίμανση να ξεχωρίζει πότε κυνηγάει παγάνα και μπορεί να κινείται ελεύθερα και πότε κυνηγάει καρτέρι και πρέπει να υπακούσει και να κάτσει ήσυχα δίπλα σας.
Κυνηγοί οι οποίοι δεν έχουν την υπομονή που χρειάζεται τότε είναι καλύτερα να ζητήσουν απο τον εκπαιδευτή τους να τους φτιάξει ένα σκυλί αποκλειστικά για καρτέρι, έτσι ώστε το σκυλί αυτό να μάθει οτι η μοναδική δουλειά που έχει να κάνει στις εξορμήσεις του είναι να καθεται δίπλα σας, να φεύγει με την εντολή σας, να ψάχνει και να φέρνει το κτυπημένο θήραμα και να κάθετε δίπλα σας ξανά μέχρι το επόμεο θήραμα. Αυτό το σκυλί δεν χρειάζεται να εκπαιδευτεί στο κυνήγι και το ξεπέταγμα του θηράματος στην παγάνα.
Συμβουλή μου προς όλους τους φίλους που σκέφτονται να πάρουν σκυλί για απόρτ είναι να παίρνουν κουτάβια απο γονείς που όντως κυνηγάνε και κάνουν απόρτ. Το απόρτ είναι ένα έμφυτο ταλέντο που πρέπει να έχει το καθαρόαιμο κουτάβι και με σωστή εκπαίδευση να τελειοποιηθεί. Οι φυλές αυτές που προανάφερα (spaniels και retrievers) τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν χρησιμοποιηθεί πολύ ως ζώα συντροφιάς και εκθέσεων παρά κυνηγετικά. Η αφέλεια πολλών συναδέλφων αλλά και η εκμετάλλευση πολλών σκυλέμπορων τους οδήγησε σε αγορές κουταβιών με ξεθωριασμένο κυνηγετικό DNA, κροτοφοβίες, θηραματοφοβίες κτλ.
Να εμπιστεύεστε επαγγελματίες εκτροφείς-κυνοτέχνες και να ζητάτε να βλέπετε τους γονείς στην πράξη, έστω και σε ένα απόρτ παγωμένου θηράματος.
Ανδρέας Παρέλλης
Επαγγελματίας Εκπαιδευτής Σκύλων
(Vom Reich Tamaso Kennel)