Του Άριστου Αριστείδου

Η τσίχλα (τσίκλα) αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα μεταναστευτικά θηράματα των Κυπρίων κυνηγών. Το κυνήγι της είναι μια βαθιά ριζωμένη συνήθεια, που συνδέεται με τον χειμώνα, την υπομονή, τη σκοπευτική δεξιοτεχνία και την απόλαυση της φύσης. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι κυνηγοί συμφωνούν πως ο αριθμός των τσικλών έχει μειωθεί αισθητά.


Οι λόγοι της μείωσης

Η μείωση των πληθυσμών της τσίκλας δεν είναι τυχαία ούτε μονοπαραγοντική. Συνδέεται τόσο με τις κλιματικές αλλαγές και τις μεταβολές στις μεταναστευτικές διαδρομές, όσο και με ανθρώπινες δραστηριότητες που επιδρούν αρνητικά στον πληθυσμό των πουλιών.


Παράνομη παγίδευση – μια πληγή που δεν κλείνει

Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες μείωσης είναι η παράνομη παγίδευση κυρίως με δίχτυα. Σύμφωνα με αναφορές περιβαλλοντικών οργανώσεων, δεκάδες χιλιάδες μεταναστευτικά πουλιά παγιδεύονται κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια του περάσματός τους από την Κύπρο.

Αν αναλογιστεί κανείς ότι υπάρχουν πέραν των δέκα σεσημασμένων παγιδευτών που δραστηριοποιούνται εντατικά στις καλές μέρες μετανάστευσης, ο καθένας μπορεί να συλλαμβάνει από 300 έως και 500 πουλιά ημερησίως, τότε τα νούμερα γίνονται σοκαριστικά. Υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τα 30.000 πουλιά ετησίως που χάνονται εξαιτίας αυτής της παράνομης δραστηριότητας — αριθμός που πλήττει όχι μόνο την τσίχλα αλλά και δεκάδες άλλα μεταναστευτικά είδη.

Η παράνομη παγίδευση, πέρα από την προφανή ζημιά στη βιοποικιλότητα, αλλοιώνει την εικόνα του νόμιμου κυνηγίου, το οποίο στηρίζεται σε κανόνες, ήθος και σεβασμό προς τη φύση.


Η χρήση ηχομιμητικών συσκευών


Τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί και αύξηση στη χρήση ηχομιμητικών συσκευών, τόσο από παγιδευτές όσο και, δυστυχώς, από ορισμένους κυνηγούς. Οι συσκευές αυτές προσελκύουν τεχνητά μεγάλα σμήνη πουλιών, διαταράσσοντας τη φυσική τους συμπεριφορά και προκαλώντας μαζική πίεση σε συγκεκριμένες περιοχές. Το αποτέλεσμα είναι τα πουλιά δεν μπορούν πλέον να συγκεντρώνονται στο νησί, μειώνοντας έτσι τις ευκαιρίες για νόμιμο και δίκαιο κυνήγι. Η χρήση ηχομιμητικών συσκευών εμποδίζει τα πουλιά από το να κάνουν φυσικές συγκεντρώσεις όπως τα προηγούμενα χρόνια.


Ο χρόνος έναρξης του κυνηγίου

Ένας ακόμη παράγοντας που φαίνεται να επηρεάζει τη συγκέντρωση των πουλιών είναι η ταυτόχρονη έναρξη του κυνηγίου της τσίκλας με το ενδημικό θήραμα. Η τακτική αυτή δεν αφήνει στα μεταναστευτικά πουλιά τον απαραίτητο χρόνο να "δέσουν" στις περιοχές, να συσσωρευτούν και να προσελκύσουν και άλλα σμήνη.

Δεν είναι τυχαίο ότι σε αρκετές χώρες, είτε το κυνήγι της τσίκλας ξεκινά αργότερα μέσα στη σεζόν — μετά το ενδημικό θήραμα — είτε οι ίδιοι οι κυνηγοί επιλέγουν να μην τις κυνηγούν πριν τον Δεκέμβριο, προκειμένου να επιτρέψουν τη φυσική συγκέντρωση των πληθυσμών.


Από τα περάσματα στο περπατητό – μια νέα κυνηγετική νοοτροπία

Το περπατητό κυνήγι της τσίκλας, όπως το γνωρίζουμε σήμερα, είναι μια μορφή κυνηγίου που ήρθε στην Κύπρο κυρίως από την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Παραδοσιακά, στην κυπριακή ύπαιθρο, το κυνήγι της τσίκλας γινόταν στα περάσματα, νωρίς το πρωί ή το απόγευμα, με υπομονή και γνώση των σημείων όπου περνούσαν τα πουλιά.

Η διάδοση του περπατητού κυνηγίου άλλαξε αυτή την εικόνα. Η συνεχής όχληση σε μεγάλες εκτάσεις, με κυνηγούς να μετακινούνται συνεχώς, δεν επιτρέπει στα πουλιά να συγκεντρωθούν και να πραγματοποιήσουν τις φυσικές τους πορείες. Έτσι, αντί να αυξάνονται οι ευκαιρίες, συχνά μειώνονται, αφού τα πουλιά "σκορπίζονται" και αποφεύγουν να παραμείνουν στην περιοχή.


Συμπέρασμα

Το κυνήγι της τσίκλας είναι κάτι που όλοι οι κυνηγοί αγαπούν. Ίσως κάποιες τροποποιήσεις στους κανονισμούς ή στις πρακτικές του να μας στερήσουν τον ανεξέλεγκτο τρόπο κυνηγίου με τον οποίο μεγαλώσαμε και μάθαμε. Όμως, αν αυτές οι αλλαγές διασφαλίσουν το συγκεκριμένο θήραμα για τα επόμενα χρόνια και για τις επόμενες γενιές κυνηγών, τότε αξίζει να τις αγκαλιάσουμε με υπευθυνότητα και σεβασμό.

Γιατί το πραγματικό πάθος για το κυνήγι δεν μετριέται με τον αριθμό των πουλιών, αλλά με τη χαρά της παρουσίας τους στον ουρανό κάθε χειμώνα.