Η φυσική της ασπίδα προστασίας

Του Άριστου Αριστείδου

Φάσα ή αλλιώς σιδερένια. Ένα θήραμα με ιδιαιτερότητες στη συμπεριφορά του αλλά και στο κυνήγι του. Αρκετές φορές ο βαθμός δυσκολίας για να καρπωθούμε αυτό το πουλί είναι μεγάλος, γεγονός που το καθιστά ανάμεσα στις προτιμήσεις αρκετών γνήσιων κυνηγών που θέλουν να αναμετρηθούν μαζί της. Στο παρελθόν μιλήσαμε για τους χώρους όπου συχνάζει, με τι τρέφεται, τι συνήθειες έχει και διάφορες άλλες πληροφορίες. Σήμερα όμως θα μιλήσουμε για μια άλλη ιδιαιτερότητα, την οποία έχει το φτέρωμά της. Πολλές φορές, ιδίως νεαροί κυνηγοί μένουν έκπληκτοι για το γεγονός ότι ενώ το πουλί ήταν σε μια λογική απόσταση βολής και η σκόπευση στο στόχο σωστή, το ίδιο πουλί συνέχισε την πορεία του. Ο κύριος λόγος αυτής της αιτίας είναι το σκληρό φτέρωμα της φάσας. Όταν μιλάμε για φτέρωμα, κυρίως αναφερόμαστε στα φτερά της φτερούγας του πουλιού, τα οποία είναι μεγάλα σε μέγεθος και αρκετά σκληρά.

Κατά τη διάρκεια που το πουλί κάθεται σε ένα δέντρο, τα φτερά είναι κλειστά και προστατεύουν πολύ καλά τον κορμό του πουλιού. Το ίδιο ισχύει και κατά τη διάρκεια που αυτό βρίσκεται στον αέρα. Αρκετές φορές η γωνία, από την οποία πυροβολούμε μια φάσα μπορεί να μας φέρει αντιμέτωπους με τα εξωτερικά φτερά της φτερούγας του πουλιού. Εάν η βολή μας είναι οριακή ή ακόμη δεν έχει αρκετά πυκνή κατανομή, έτσι ώστε να πλήξουν το στόχο αρκετά σφαιρίδια, πολύ πιθανό το θήραμα είτε να φύγει χωρίς σοβαρή ζημιά ή ακόμη χειρότερα τα τραύματά του να μην είναι ακαριαία και να το οδηγήσουν σε αργό θάνατο λίγο πιο κάτω ή αργότερα.

Όπως θα δούμε με αρκετή λεπτομέρεια στις φωτογραφίες 1 και 2, τα πουλιά κατά τη διάρκεια που πετάνε φροντίζουν με τις μεγάλες και σκληρές φτερούγες τους να προστατεύουν τον κορμό τους. Σε μια τέτοια περίπτωση, εάν βρισκόμαστε είτε στα αριστερά είτε στα δεξιά του θηράματος σε οριακή απόσταση και δεν πετύχουμε με κάποια σφαιρίδια το θήραμα στο κεφάλι, τότε τα φτερά θα λειτουργήσουν σαν ασπίδα και θα προστατέψουν το πουλί. Υπάρχει όμως και η περίπτωση όπου τα φτερά βρίσκονται σε ψηλό σημείο και μας δίνεται η ευχέρεια για μια βολή στον κορμό του πουλιού, όπως στις φωτογραφίες 5 και 6. Φυσικά, δεν έχουμε την επιλογή να περιμένουμε την κατάλληλη στιγμή και να πατήσουμε τη σκανδάλη. Όλα γίνονται μηχανικά μέσα σε ορισμένα δευτερόλεπτα. Σε αυτό το σημείο, όμως, κάποιοι παράγοντες ίσως επηρεάζουν το ποσοστό επιτυχίας μας.

Κλειστή κατανομή

Θέλοντας να έχουμε μια κλειστή κατανομή στο στόχο θα πρέπει να μελετήσουμε καλά το όπλο μας και τα φυσίγγια, τα οποία χρησιμοποιούμε για το συγκεκριμένο θήραμα. Η κατανομή δεν παύει ποτέ να είναι μια σχέση αυλού-τσόκ και φυσιγγίου που χρησιμοποιούμε. Θα πρέπει να απαλλαγούμε από τις φήμες και τις κουβέντες του καφενέ και εάν θέλουμε να ξέρουμε τι ρίχνουμε, να σπαταλήσουμε λίγη ώρα με κάποια χαρτόνια και να δοκιμάσουμε διάφορους συνδυασμούς μέχρι να βρούμε αυτό που μας ταιριάζει. Πρέπει να υπολογίσουμε ότι οι βολές σε ένα θήραμα, όπως είναι η φάσα, πολλές φορές είναι οριακές στα 35-45 μέτρα. Σε περίπτωση που το θήραμα είναι σε μικρότερες αποστάσεις δεν μας ανησυχεί και τόσο το θέμα φυσιγγίου. Ο μεγάλος όγκος σκαγιών προς αυτό μπορεί να δημιουργήσει δύο συνθήκες υπέρ μας. Ο πρώτος είναι ότι θα πλήξει το θήραμα σε σημεία πέραν των φτερών και ο δεύτερος ότι το θήραμα, ακόμη κι αν χτυπηθεί στο φτερό, θα έχει αρκετή ζημιά ώστε να μην μπορεί να συνεχίσει την πορεία του.

Μέγεθος σκαγιών

Θα ήταν χαζό εκ μέρους μας, εάν κυνηγούσαμε τις σιδερένιες με σκάγια Νο 8-9-10. Είμαι σίγουρος ότι κάποιοι διαβάζοντας αυτή τη δήλωση θα πουν ‘μα εγώ έπαιξα’… ή ακόμη ‘εκεί που πάω εγώ βγαίνουν πάνω στο κεφάλι μου και αρκετές άλλες ανατρεπτικές εκδοχές’. Όμως, μιλάμε για το γενικό κανόνα και όχι για την εξαίρεση. Η φάσα είναι καχύποπτο πουλί, το οποίο έχει δύο καλά όπλα. Το πρώτο είναι το φτέρωμά της και το δεύτερο η καλή όραση και η καχυποψία της, η οποία πολλές φορές την οδηγεί σε αποστάσεις ασφαλείας από τον κίνδυνο. Έτσι, λοιπόν, όσο πιο χοντρό νούμερο σκαγιού χρησιμοποιήσουμε τόσο το καλύτερο. Φυσικά, όσο χοντραίνουμε τα σκάγια μας μειώνουμε και τον αριθμό τους. Αν για παράδειγμα ένα φυσίγγιο 30 γρ νο 6 έχει 300 σκάγια, ένα αντίστοιχο νο 4 θα έχει 240. Επίσης, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι από εταιρεία σε εταιρεία χρησιμοποιείται διαφορετικό μέγεθος σκαγιού για τον ίδιο αριθμό. Δηλαδή, ένα αμερικάνικο φυσίγγιο νο 6 και ένα ευρωπαϊκό νο 6 πολύ πιθανό να έχουν διαφορετική διάμετρο σκαγιού. Μάλιστα, σε περσινές δοκιμές φυσιγγίων διαπιστώσαμε ότι σε ορισμένα φυσίγγια, ενώ ανέγραφαν επάνω νο 6, βρίσκαμε μέσα σκάγια διαφόρων διαμετρημάτων 6-7-5. Το χοντρό σκάϊ έχει την ευχέρεια λόγω και του βάρους του να διανύει μεγαλύτερη απόσταση και να προκαλεί μεγαλύτερο τραύμα. Ακόμη και να μην διαπεράσει το θήραμα είναι πολύ πιθανό να του σπάσει το φτερό, εάν το πετύχουμε.

Αυτός ο παράγοντας αποτελεί ακόμη ένα στοιχείο, το οποίο μπορούμε να μελετήσουμε για να βελτιώσουμε τις αποδόσεις μας στο κυνήγι του συγκεκριμένου θηράματος.

Πρέπει όμως να έχουμε και στα υπόψη μας ότι ο σωστός ο κυνηγός δεν πυροβολεί το πουλί σε οποιαδήποτε απόσταση. Αρκετές φορές μας έχουν χαλάσει κυνηγετικές εξορμήσεις λόγω του ότι κάποιοι άσχετοι χτυπούσαν τα πουλιά σε εξωπραγματικές αποστάσεις και δεν τα άφηναν να χαμηλώσουν. Κάπου εκεί ακούγεται και η πιο ηλίθια δικαιολογία, η οποία μηδενίζει την κυνηγετική παιδεία. ‘Μα εν να την δω τσιαι αύριο;’

Μια λαϊκή κυνηγετική συμβουλή λέει να χτυπάμε το πουλί, ιδιαίτερα τη φάσα, όταν μπορούμε να διακρίνουμε πολύ καθαρά τα χρώματά της.

Φυσικά, όπως λένε οι φανατικοί κυνηγοί φασών, το μεγαλύτερο κατόρθωμα είναι να βρεθείς σε απόσταση αναπνοής από το πουλί. Εκεί που όλοι οι παράγοντες μηδενίζονται και σου μένει το κυνηγετικό ένστικτο.